Oti Salák ór Golat Dori

otisalak
Drawing By RK.

Oti salák or Gola dori

Ek farat mazé sair guá fua táito. Tará tajuippia kissá okkol banat mahér accíl. Ek din farar baarkulé saráñ-górot musafer uggúa ziraiyyé dé yían tará kiyal goijjé. Ar baicádar guá yé gomgom hor suor ó finné. Fua sair ó wáttú musáferór hoor or uore sug foijjé. Tar hoor gún oré fókkorai gorí loi féltó mon óiye. Toi, tará baicádar ór hañsé asté asté zai oré hotá battara hoor. Buot hotun baáde, entu ugguá fua ye hoor dé, “añrá ugguá kálai. Añrá fotti zon e ekkán ekkán anhóni kissá hoiyúm. Ze neki kessá gán oré obiccác goré, íte kissá hoiyár gulam bona fori boú. ” Zehon éhotár uore baicádar e razi oilo, fua sairó wá ek zone ar ekzon or mikká sai hañcér. Thareddé íte doñr ugguá bekub. Baicádar e taajuppia unhoni hotá hoifaribodé yián tará nó tharé. Ossé íbaye hoi faille yó, ibar kissá ré biccáic goijjé bolí hoi bou. Arek dakottú, tará yian acá gorí taikke dé ki boli hoilé,  tarár kissá een tajubi oibodé taaké baicádar e biccáic gorá fori bou de yían fourái cubá goríbou. Soi hoito sailé, tará honó baicádar oré gulam banai tóu saárdé nó, bólké, baicádar ór hoor suor gún loi bollá saardé. Baicádar oré kissát mazé hórai gulam banai faille, manúic baade tar hoor gún ó itarár óizaiboi. Fua sairó wá farat zai ugguá hañzi matai ainné. Taaké, tarár zibbator faisela difare fán.

Foilá fua wá yé tar anuhí kissá howa cúru goijjé. “Mui mor maar feçot accílúm dé yá mamma ye babaré gorór muúntú asé dé gas óttún hodún borói síri aní dibollá hoiyé. Mogor, Baba ye gas bicí usol, urí nofaríbo boli juwab diyé.

Mamma ye mor baiyain ókkol oré yó hoiyé, mogor tará ye yó éndillá juwab diyé. Mui ar mamma ré hodún boroir lá ocántí oiyé de yián saitó mone nohoor. Toi, añí sossorai neali gas baai urilám. Añí borói kessú fari óre mor bazut mazé berái loilám. Baáde, añi baju beráiyá borói gún uolat ejjóm. Toí baáde, mammar feçot abar góillom mói. Yóñt mazé kengorí borói accé dé yían honíkka yé ót noofa. Mogor, mamma ye borói hái faijjé. Zehón mamma hái baade borói aró bicí taáigiyói, gorór ar baarór manúic okkól oré háñttuá háñttuá borói diyé. Baade yó ere aró borói táigiyogói. Mamma ye baki borói biggún oré duwar or muúntú thal mari ejjé. Tuáñrá hoi faroné, boróir thal ollá rastát tú gorór duwar dahá nozar!” __ Foilá fua wá yé baicádar ór mugór íkka saar. Honó andicá gorér né saar. Mogor baicádar e holla lari óre kissá gán biccáic giyé dé yián hoiló. Fua baki tinnwá yó holla lari ló.

Ebela dusará fua wár háin foijjé. Te hoor, “Zehón aññí a cáptá yá óilam, aññí bonot mazé sáir goittó gilám. Ére ugguá fuwana tetói borái yá doñr tetoi gas dekilám. Añár tú yó bicí búk laiggé. Aññí toratori tetói gas ot urílám. Zehon aññí feth bóri tetói háilám, añártú bicí gúm aigiyói. Aññí lami ar nofarír. Etolla, anñí farat zái óre ekkán háththá ainnóm. Háththa gan óre gas loi lagai diyom. Toi ená anñí háththá baai lami failam de. Farat mazé háththá faiyí dé yián bicí báiggór hotá, noilé, aññártú ajó fojjontó é gasór uore tái zagoi foitto.”____ Dusára fua wá yé yó baicádar or íkká sailo. Baicádar e holla lari oré biccáic giyé boli hoiyé. Baki fua tinuwá ye yó holla lari ló.

Tesára fua wá ye yó kissá cúru goijjé. Hordé: “Ze ottót mor boic ek bosór óiye, Aññí ugguá hórguic duñrailam. Mone mone taari horguic boli. Íba duñri zoñlot goille goi. Zehón aññí amburi oré zoñlot gólilam, dekirdé ugguá zondul bak. Bakgia yé aágorí táikké. Maaní moré háifeltó mon óiyé. Mui etuunót inkar gorát cúru. Yián bicí na insáfi,  aññí honó bak tuwaidde nou, bolké aññi horguic tuwaidde. Mogor horguic e mor hotá nofúnér. Gal oré aagori mor dáke aiyér. Toi, mor bañ hát e uoror gal saba ré dóri fellóm. Den hát e ar ek dák oré dorí oré ugguá jártka maijjóm. Ek jártka ye bak guá duiyán óigiyé gói. Baáde dorforái dorforái mori giyói.” ___tesara fua waye yó baicádar or uzu sailo. Baicádar e yó kissá gán biccáic giyé boli holla lari ló. Baki fua tini zone yó holla lariló.

Soura fua wá yé yó tar kissá boyan gorér: “Gelde bosór aññí no ekkán loi mas saito giílám. Mogor ére ugguá mas óddó dóri noó farí. Mui oinni zailla ókkol óttún ó fusár loi sailám. Tará ugguá oddó mas dóri noó faré. Toi, doriyar tolat ki óiyedé yían saibar faisala gorílám. Ehón aññí noor uottún fól mari dhub marilám. Tin din baade aññí doriyar tola loot faiyí. Aññí tuwai tai saiyi dé ére loot failám de,  ugguá murafán mas e oinno mas beggún háifelár. Toi, aññí mas gúa ré ekku gúcat mari félilam. E ottót mottú yó bicí búk laiggé. Etollá mui mas guá ré yíañt hái bolla faisala goijjí. Toi, mui ére oin dórailám, baade mas guá séki oré ek boirát háifeláilam. Baade aññí wafes baci urí gilam. Aññár noo gán ó ode ode failam. Aññí doriyar tolat sófor ót zoon or dara honó kessú nuksan noó.”___ Fua sairó zon e baicá dar or íkka acá gorí saar, honó obiccáic lagené. Baicádar gua yé ase ase holla lari kissá gan biccáic goijjé de yían hoiyé. Fua tinu wá yeyó holla lari dahaiyé.

 

Ebela baicádar gua yé tar kissá boyan gorér ki: “ Ho ek bosór age mortú ekkán fúñtar ketí accíl. Ere fuñta gas ugguá beniyomor doñr. Gasór roñg ó fuit fuitha lal. Bout maic fán íbat tú dhéil fata noó nelé.  Fisé zai sairgúa dhéla niollé. Dhéla gún ót honó fata nái, mogor gula doijje. Mui gula sairó wá síri felaiyóm. Zehon fuñta niolai bollá harilám, fotti gulattú ugguá ugguá juwan fua neoli accé. Zettót tará mor fúñta ketír fúñta gasor gular tú neoli accé, tará kanuni mor gulam bonigiyói. Baade mui tará ré két ót ham gorát ditum. Mogor, tara gaillá manuic hísafé, hoek cápta r age tará dái giyé goi. Tará dái baade lotí mui guñra deccót zaga zaga sófor gorí tuwat así. Yaa ána tará ré loot failám dé. O juwan ol, tuáñra yian betór zano de ki, tuáñra mor áñzi giyógoi dé gulam. Ehon mor fúañre ketít aiyó sái.”_____

Ya, juwan fua sairó zóne corme matá óddo zúfai feláiyé. Matá keén lara foredde óddo báfi kul nofar. Ossé tará kissá gán biccáic giyé bolí hoilé tará baicádar ór gulam de yían kobul goijjé fán óibou. Ossé tará kissá gán biccáic noó goré hoilé yó, zibbat or wada mozin baicádar ór gulam bona forer. Hañzi ye tinbar fojjonto kissá gán biccáic giyé né noóza fusár loiyé. Mogor fua sairó wá yé honó lorsor sára suk gún hémmikká oi taikke. Toi, hañzi ye baicádar zitté hoi fúnai diyé. Mogor baicádar guá bicí rahámdil ola. Baicádar e hoórdé tuáñrá mor gulam de étolla tuáñrár hoor suor or malik ó aññí. Tuáñrár hoor gún kúli moré do. Toilé aññí tuáñráré azad gorídiyum.

Fuá siro wá yó hoor gún kúlidi óre sérendar óiyé. Baadé baicádar guá yé hoor gún handór uore loi gelgói. Oti salaák okkol oré baicádar or kissá yé ziti féille.

 

Lekóyá: Kuwáiccorjjá

Lobzór Maáni

anuhí      = Taajibpia. Oinofaré dé én.

baicádar = musáfer

bonot      = murát

Ebela      = ehon

hañzi      = faisela goroya

jártka      = zakká maron.

mahér     = espert

sáir          = beron.

saráñgor =  zirani hola

Soura      = sair lomboror

Ulda Lofzó (ဆန္႔က်င္ဖက္စပါးလံုးမ်ား)

ULDA LOBZÓ

Ador 🔁 Nafórot

Aga 🔁 Guijja

Aram  🔄  biyaram

Añro  🔁  lago

Azur  🔄  Duadi

Bab  🔁  Maa

Baai  🔄  Taza, háñzia

Baina  🔁  Baani

Báca  🔄  Dhufa

Bati  🔁  Horá

Bera  🔄 Beri

Bíza  🔁  Fúaná

Boli  🔄  Léra

Bolot  🔁  Gaai

Bou  🔄  Zamai

Buk. 🔁  Fith

Burá  🔄  Hoicca

Cúndot  🔁  Féderá

Cóppon  🔄  Fottón

Dada  🔁  Dadi

Dhañro  🔄  Fatol

Dhoñra  🔁  Harúl

Dahá  🔄  luwa

Do  🔁  Lo

Doró  🔄  Norom

Dár  🔁  Búta

Duk  🔄  Cúk

Elómdar 🔁  Jahél

Fáç  🔄  Thun

Farot  🔁  Kutehaitta

Fondhit  🔄  Búta

Foor  🔁  Andár

Fuana  🔄  Keñsa

Gañra  🔁  Fainná

Gom  🔄  Hóraf

Gorif  🔁  Tuwanggor

Gulam  🔄  Bañdi

Hala  🔁  Dóla

Háli  🔄  Bóra

Hama  🔁  Hosságorá

Háñca  🔄  Hañda

Háñca  🔁 Háñci

Háñci  🔄  Sái

Harúl  🔁  Doñrá

Hoçá  🔄  Bati

Kuiñka 🔁 Kuñgki

Kúl  🔄  Ban, Fiin

Lamba  🔁  Baitthá

Lama  🔄  Urá

Lenda  🔁  Finna

Les  🔄  Matá

Malá  🔁  Malí

Mamu  🔄  Mami

Mirá  🔁  Tita

Mora  🔄  Ziyanta

Morot  🔁  Miyali

Moyura  🔄  Moyuri

Mur  🔁 Sotor

Mutá  🔄  Mormoijja

Nana  🔁  Nani

Nek  🔄  Mug

Nela  🔁  Góla

Nizam  🔄  Uzor

Oñccá  🔁  Furnimacá

Rata  🔄  Kuñri

Raza  🔁  Rani

Sáf  🔄  Hoñsara

Salák  🔁  Bedom, Bekuf

Sáñza 🔄 Bokcíc

Seton  🔁  Gúm

Súwal  🔄  Juwab

Tanda  🔁  Gorom

Tarif  🔄  Bonnai

Teltilla  🔁  Hóccuá

Than  🔄  Thél

Tíya 🔁 Boi

Uidda  🔄 Guijja

Uzu  🔁  Behañ

Uth  🔄  Neth

Usol  🔁  Niso

Uzan  🔄  Cúzan

Waa  🔁  Teleinna

Waaccá  🔄  Feth bóraiya

Zaa  🔁  Ai

Zalem  🔄  Rahámdili

Zii  🔁  Fua

Zola  🔄  Nifá

Zur  🔁  Bézur

Zuu  🔄  Dhala

Zu  🔁  Bezu

Duniyair Rait Náide Dec Ókkol

497a-768x482

Duniyar Rait nái dé Dec ókkol

By ႐ိုစာေပ ဒို႔သင္မယ္

Borma decor decbáci okkol e Húdin, Baira, cit hoi musom tin doilla loi taaluk ase. Aró din arde Rait hode oktor hissá okkól loi yó milamil asé.

Biínná, Duñjja, Háñzinná hodé okto iín beil gola nela loi taaluk raké. Kintu, taajub dekí Beil honó otté nogólede yó duniyait zaga ókkol asé.

Aathik matár (အာတိတ္စက္ဝိုင္း) uttoror zaga arde Endhatik matar   (အႏၱာတိတ္စက္ဝိုင္း) doinor zaga ókkolor mazé asé dé dec ókkolot mazé e hálot okkol ó.

Duniyar nezam, Beilor nezam or sola fira loi yó taaluk asé.

Étolla boli duniyait beil honó otté golí rait no óde dec ókkol óre nise zaher goriyum.

1. Norwey

Norwey deccán deki Aatik matá zagar bútore wake asé. Beil honó otté no góli adá rait fán beil dahaza boli hoi bec mancé siné.

May maic ottú Julai maic or butore 76 din fan beil honó otté nogóle. Ek din e 20 góndha fan roit e sái také.

2. Aislend

Aislend hodé Britíc baadè Yurob decór ebbe dhoñr dhiya dec. Dec gán o bicí cúndor. May máic ottú lotí Julai máicor mazé bicí dúb beilor foor sái zagói.

Roite kobza gorí taikké dé Aislend ot mazé Murá ura, saikel sora, endilla endilla kela okkol o goitté bicí gom.

3. Kenádha

Duniyar dui lombor doñr ekkán dec. Dec or becbák zagat kúwa bórai také. Beil honó otté nogóli rait din foor tákede húdin or 50 din lotí táke.

Decór bútore faar okkol arde taajubbia zaga okkol, taariki zaga ókkol ó becá bicí asé.

4. Alasaka

May máic óttu Julai máic or bútore beil honó otté nogolé dé ekkán dec.  Bicí cúndor arde dillor moza dede ekkán decó. Cit halor maic okkolot mazé decót andar táke.

5. Sweden

Yurob mahádec or Sweden decót ó rait hode ebbe nái fan. Adá rait fán beil daháza. Abbar biinná 4 bazi 30 minith ot beil abbar ule.

May maic ottú loti August maicór bútoré endilla maamala (halot) bicí lootfa. Sweden decót musafer okkol orlá dillage de beca bici zaga okkol asé. adventure program okkol oryó bicí asan.

👑Cíñgo yá arde Hórguiccá👑

IMG_20180902_195650

👑Cíñgo yá arde Hórguiccá👑

✂✂✂✂✂✂✂✂✂✂✂✂

Ek bon ot uggú bicí datal cíñgo accíl. Foittó din becá bicí murár januwar ókkol mari mari háito. Oinno baki januwar ókkol e cíñgor zalemi ré bicí dhoraitó. Cíñgor zulúm barí bari zar, murár januwar okkol e honó zuu no dekér.

Tará uggúa mocuara gorí cíñgo yá ré hordé, “Añárá toré fotti ottót ugguá ugguá januwar diyum. Toi een gorí ar añáraré luksan nogoríc.”

Cíngoyó razi óiyé. Toi hordé, “Monot raikkó! Tuañrá e wada báñgile tuáñraré ekkubare fúrai félaim.”

Édin lóti cíñgor hánar óttot adár ísafe januwar ugguá ugguá házer oitó.

Ekdin ugguár hórgúiccár háinnót foijjé. Ciñgor Hánar thaimó ói giyói mogor te ajó nó foóñsé. Mogor cíñgo bicí gorom óizar gói. Thaim taim biti baade hórguicc fooñisé.

Toi, cíñgo ye guiccá gorí fusar goreddé, “Etuun kiyollá deri goijjós?”

“Aññí aruggúa Cìñgottú ári ari  luwai luwai aafojjé dé étolla deri óiye dé. Aró cíñgo íbayé hoordé, íba bólé bonor Raza. Étolla aññí dhorailám de.” hoi horguiccá ye juwab diyé.

“E bon or cúde ugguá raza oildé íba aññí! Añáré é cíñgo íbar ére loiza,  aññí ítaré mari félim.” bóuli cíñgo yé hóguic oré hoiyyé.

“Tuáñre cíñgo íba táke de zaga daháidi faille anñrtú bicí kúci lagibou. ”

Hórguiccá ye cíñgo ré murár mazór ugguá furan cíl kuwat mazé loigiyé. Kuwa wá bicí mur. Ebbe tolat mazé faní asé. Hórguiccá ye cíñgo ré hoorddé, “Uu saawá! Cíñgo íba tolat mazé táke de erí.”

Zehón cíñgo yé kuwat sailo,

Te tar muk óre fanír bútore deker.

Te íba oinno ugguá cíñgo bouli taarjjé. Ek fúçi óddo no báfi te cíñgo íbaré mari bóllá kuwat záb maijjé. Mogor, ar honó otté te kuwattú urí aai nófare.

Bon ore januwar begguné Hórguiccá r saláki sail or dara bicí kúci óiye.

<_______________________________________>

ZATI SÓLLUK Ya UNITED NATIONS

ZATI SÓLLUK yá United NationsPicsArt_08-22-05.02.17

Dui lomborór laçái ói zaigói baade, dec ókklor cántire samali bellá dec-boidec ot mazé cantir farthi uggwá bani bellá duniyair boro soddar óle kucíc goijjé. 1943 cónot takot wala tinnán decór ledhar Amiríkar raza Roosevelt, Briticor uzir-e-azom Churchill ar Rus-or sóddar Stalin, ítara tin zone Cantir farti uggwá banai bellai eélan goijjé. 1944 conót Amiríka, Britíc, Rus ar Śina hudda loi UN or Chatar draft ekkán leikke. San Francisco conference-ot mazé aró bicí mocora gorí 51án decór nomainda ye dostok goijje.1945 Oktobor 24 tarikót UN (United Nation) yáni Zati Sólluk boni accé.

UN or Morkozi ofís oré Amiríkar, Newyork coorót raikké. 1980 conót 154 gán dec UN ot góli sáñti boinné, 1999 conót 188 dec, Ehónot mazé 193 dec loi Zati Sólluk  kaem asé.

UN-or Moksud (Object) 

1. Duniyair cántire kaem rakon ar fítna fózzat-óre rukón.

2. Dec ókkol aposót bála bace bonti(mili) gorí toón.

3. Dec ókkolor Códori (economic), Cómazi (social) ar Rosómi (cultural) babote honó ekkán fítna fózzat óile ettefákor sáñte fáisela goron.

4. UN or moksúd hasel ói bella dec ókkol ettefakor sáñte mocora gorón.

UN-or Usúl (Constitution Usúl)

UN or dhoñr grup 6 wa asé, Íinor nam óilde ki hoilé,

1. Amfám Mujilís (General Assembly/အေထြေထြညီလာခံ) 

2. Sálamoti Konsíl (Security Council / လုံၿခဳံေရးေကာင္စီ)

3. Dec-boidec ór Hañsari (International Court of Justice / အၿပည္ၿပည္ဆုိင္ရာတရာရုံး)

4. Códori ar Cómazi Konsíl (Economic and Social Council / စီးပြါးေရးႏွင္႔လူမွဳေရးေကာင္စီ)

5. Murobbiyana Konsíl (Trusteeship Council / ကုိလုိနီၾကီးၾကပ္ေရးေကာင္စီ)

6. Ségethirír Doftór (Secretariat / အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရုံး)… boli hoi 6 wa dhéla asé.

1. Amfám Mujilís

UN or mítiñg ek bosóre ek motta goré, foitto decóttí nomainda ól UN or sóllat uré. Ek decé ek vut difare. Cádaronnia maámalallá bicí vut loi fáisela goré. Boro sóñggin, kotin maámala óile 3 híssar 2 híssatti bicí vut loi fáisela goré.

800px-UN_General_Assembly_hall
General Assembly

Amfám Mujilís óilde UN or member oulé dec ókkolór moncáré zahér gorí farede ekkán zaga. É conference-otti manilode yían boro kaz aiye.

2. Sálamóti Konsíl

1
Security Council

UN or Salamóti konsíl hoile beiggún-ottí bicí pawar aséde doftor. 11 wán decór member corik ťake, 5 sán dayem 6 wan toitta hoi dui kisím asé. Sina, Amiríka, Rus, Farañs, arde Britíc ítará óilde UN or dayem dec, bakigun toitta dec. Toitta decóre conference se 2 bosórolla basána goríde. UN or conference-or vut loi fáisela goitto geleyó honó ekkán dayem decé Veto Pawar maille UN or fáiselare rod gorí fare. UN or asólí moksud óilde cántire kaem rakon arde fítna fózzatoré rukon.

3. Dec-boidec ór Hañsari

the-president-of-the-international-court-of-justice-shi-liuyong-reads-picture-id51038540International-Court-of-Justice-ICJ

Dec-boidec ór Hañsari-lla 15 wá Hañzi raké, hinoré Ségetherí ar Mujilís otti alog gorí basána goríde. Tarár miad óilde 9 bosór raikké. Membar wala dec ekkán loi ekkan fozzat óile hi Hañsarittí fáiselade. Hañsarittí faisela dinofare mokoddoma ókkoloré Ségetherír doftórot tulí fáisela goré.

4. Códori ar Cómazi Konsíl

saudi
UN Economy and Social Council

Códori ar Cómazi Konsílót 54 wá member cámel ťake. Taráre miad 3 bosór, ítaráre yó Mujilís otti basána gorí tulé. Tarár ham óilde dec-boidec ór Códori, Cómazi, Rosómi, Sactó(sehét) ókkolóré torki gorón. Tarár hamoré moksud fura ófan ham gorón. UN or moksud ólore fura gorí fari bellai aró 6 wa grup Haás AJensis (Specualized Agencies) hoi banai ye.

a. ILO = International Labour Organization [Dec-boidec ór Mozdur or jomat]

b. FAO = Food and Agriculture Organization [Hána ar Hál các or Jomat]

c. UNESCO = United Nation Education Scientific and Cultural Organization [Zati Sóllúk ór Taalimi, Sáiñsi arde Rosómi Jomat]

d. IBRD = International Bank for Reconstruction and Development or World Bank [Jogoti Beñgkó]

e. IMF = International Monetary Fund [Dec-boidec or Tiyañr Fóun]

f. WHO = World Health Organization [Duniyai Saictó Jomat]

….. boli 6 wa grup asé.

5. Murobbiyana Konsíl

trusteeship-council-chamber

Murobbiyana Konsíl óildé laçái gorí hóri giyéde decóre samalon. Murobbiyana Konsíl  otti foitto bosór koloni (bolazuri dohól goijjé dé dec) decór torkir hálotore Mujilísot report diya fore.

6. Ségetherír Doftór

Ségetherír Doftórór Ségetherí e Ala  (General Secretary) óilde beguinor boro zimmadar. Ségetherí e Ala ré Ségetherír Doftórór razinama loi basána gorí tuláza. Ségetherí ye foitto bosór UN or ham kaz ókkoloré Mujilís-ot report diya fore. Cantire nuksan foñsí bóde maámala ókkol, ar laçái fítna maámala ókkoloré Sálamóti Konsíl ot tulí diya fore. Har hamoré honó míkkya torof dari nogorí zimmare adai gorá fore.

Zati Sólluk or Ségetherí-e-Aála ókkolor lictí

1 Trygve Lie (Norway), 1 February 1946 – 10 November 1952 Denmark

2 Dag Hammarskjöld (Sweden), 10 April 1953 – 18 September 1961 Denmark

3 U Thant (Burma), 30 November 1961 – 31 December 1971

4 Kurt Waldheim (Austria), 1 January 1972 – 31 December 1981

5 Javier Pérez de Cuéllar 1 January 1982 – 31 December 1991

6 Boutros Boutros-Ghali (Egypt), 1 January 1992 – 31 December 1996

7 Kofi Annan (Ghana) 1 January 1997 – 31 December 2006

8 Ban Ki-moon 1 January 2007 – 20 June 2011 Korea

9 António Gutterres (Portugal ) 1 January 2017- present

Háwala:

http://www.britannica.com/topic/secretary-general-UN

http://encyclopedia2.thefreedictionary.com/List+of+United+Nations+Secretaries-General

Zomagorí Tulóya: Kuwáiccójjá

ထထထထထထထထထထထထထထထထထ

ကာမဆိုင္ရာ ႐ိုစကားအခ်ဳိ႕ [၄] {၁၈ႏွစ္ ေအာက္မၾကည့္ရ}

[acxp_adult_confirm]

ဗဟုသုတအေနနဲ႔သာ ဖတ္႐ႈရန္၊ အျခားရည္ရြယ္ခ်က္လံုးဝမပါ။

Kessú Córom or Lofzó

[Nabalek fuwainórlá Nicót]

Ajja ajja fuain = သားသမီး နီးကပ္ေမြးျခင္း။

Appuá= အနမ္း။

Al = ဒစ္ဖူးမွ်ား။

Álda = သားဥႁပြန္။

Anda = သားဥ။

Baccaddani= သားအိမ္။

Bal = အဂၤါတဝိုက္ေပါက္ေသာ အေမြး။

Banádon= သင္းခြပ္သည္။

Becára = အရွက္မ့ဲဲ့ ေျပာဆိုတတ္သူ။

Biili = မီးဖြားၿပီး အမ်ိဳးသမီး။

Biyon = ေမြးဖြားသည္။

Boda= က်ားအဂၤါ။

Bormaic = ကာမ႐ူး။

Ceñth = က်ားအဂၤါ။

Cóm = ကိုယ္ဝန္။

Córom gaa = အရွက္အဂၤါ။

Cúla = ကိုက္ခဲနာက်င္ျခင္း။

Cúna = မိန္းမကိုယ္။

Cúnarsou = က်ားအဂၤါ။

Doñr óiye = အပ်ဳိဝင္။

Dud = ႏို႔အံု။

Dudór bath = ႏို႔သီးေခါင္း။

Façi= မိန္းမကိုယ္ႏႈတ္ခမ္း။

Faní báñger = ေရၾကည္ဆငး္။

Fecábor rasta = ဆီးလမ္းေၾကာင္း။

Feth baijjé = ကိုယ္ဝန္ေဆာင္။

Fodana = ကြန္ဒံု။

Foijjé = ၿပီးသည္။

Foñri = စအို။

Fun = ဖင္။

Fun galon = မသိတသိ ဝမ္းသြားျခင္း။

Fun marer = ဖင္မွဆက္ဆံ။

Fúl = အေျမႇးျပား။

Fúlaiya boda = ေမြးရာပါ အေရျပားျဖတ္ျပီးသား လိင္တံ။

Fúl dikké = မိန္းကေလး အပ်ဳိဝင္သည္။

Fúlgor = သားအိမ္ဝ။

Girá duré = သားဆက္ျခင္း။

Gorbó = သေႏၶပါ။ သေႏၶသား။

Gor teillé = အဓမၼလိင္ဆက္ဆံသည္။

Gusól óiyyé = ရာသီဆင္းသည္။

Gúu = မစင္။ က်င္ႀကီး။

Hámbistor = သံဝါသေမထုန္။

Hámil = သေႏၶတည္ျခင္း။

Háñgki = ျပည့္တန္ဆာ။

Hár = ဆက္ဆံ

Hát marer = တစ္ကိုယ္ေတာ္ လိင္ဆက္ဆံသည္။

Héñra = ေယာနိ။ ေမြးလမ္းေၾကာင္း။

Hop = သုတ္ရည္။

Hof faní = အရည္ၾကည္။

Hop uitthé = ကာမစိတ္ ထၾကြသည္။

Hoppua fuk = သုတ္ေကာင္။

Kún = ရာသီေသြး။

Kúnzari = ပံုမမွန္ ေသြးဆင္းျခင္း။

Lali = ေဝွးေစ့။

Laiñgga = ခ်စ္သူ။

Liñg = လိင္ေစ့။

Loth doun = ထိုးသြင္းထားသည္။

Magi = ျပည္တန္ဆာမ။

Maigga = ျပည္တန္ဆာေခါင္း။

Mañggula = တင္ပါးဆံု။

Mona = မိန္းမကိုယ္။

Mol góth = စအို။

Musómmani = လိင္တံ အေရျပားျဖတ္ျခင္း။

Mut = က်င္ငယ္။

Raza keñc = ေပါင္ၾကားေပါက္သည့္ အေမႊး။

Suda = လိုးသည္။

Sudani = ဖာသည္မ။

Suñwón = စုတ္သည္။

Súwari = လိင္တံ ထိပ္ဖူး။

Táraya = လိင္တံ မာေၾကာတင္းေသာ။

Thúwa/Zúñwá = သားဥေလွာင္အိမ္။

Tola = မိန္းမ အရွက္အဂၤါ။

Zol = အခ်င္း။

Zovuk = အပ်ဳိစင္။

 

———–******————-

Rahám dili arde Zalem dili

story

Rahám dili arde Zalem dili

 

Ek motto, manúic duizon óttú uggúa uggúa gúra accíl. Tará duní zonóttú rahámdilli manúic gúa yé gúrare bála gorí hábaito ar kérmos goittó. Bajja bajji mara mari no goitto. Ador gorí báci tó. Zalem dili manúic guá yé bálagorí no hábai to. Hosúri fáilé mari tou.

 

Ek dinná tará duní zon murát mazé cíyari giyé. Ére bak e loot faiyé. Duní zon oré duñra duñrit súla sulít zohóm fáiyé. Bak e abbar hoiñr to zar de súlat rahám dili mancór gúra wa yé  duñri zai boi óre tulí loi ek duñranne farat goille gói. Rahám dili manúic guár foran baissé.

 

Zohóm háiye de Zalem manúic gua forattú uri gúrar hañsé duñri giyé. Mogor gúra ye foitto dinor dikká marí aiyér boli taari girósor hañsé no aai lati mari duñr diyé. rahám dili manúic guá bak or adár bóni foran árai feilli lo.

အဂၤလိပ္မွ ေမြးစားထားေသာ ႐ိုစကားလံုး-(၁)

ro-word

အဂၤလိပ္မွ   ႐ို ေမြးစား  (၁)

ကိုလိုနီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လက္ေအာက္ အလိုမတူ ကာလအရွည္ဆံုးခံခဲ့ရေသာ အာရ္ကာန္ျပည္၌ ႐ိုုုုုဟင္ဂ်ာ တိိုိုို႔သည္ နယ္ခ်ဲ႕တို႔မွ စကားလံုးအခ်ိဳ႕ကို ေမြးစားယူထားခ့ဲ့ဲ့ဲ့ဲ့သည္။ ယင္းတိုုု႔သည္ ႐ိုေနစဥ္ စကားတြင္ သံုးေနက်ျဖစ္တယ္။

ROHINGYA____ENGLISH _____BURMESE Meaning

Aiskrim___Ice-cream___ေရခဲမုန္႔

Baas______Bus__________ဘာစ္ကား

Beek______back_________ေနာက္ခံလူ

Bek_______Bag__________အိတ္

Billing____building______တိုက္အိမ္

Birík_____

Bool______ball____________ေဘာ္လံုုး

Boríng____boarding ______တည္းခိုခန္း

Botol_____bottle __________ပုလင္္း

Buma_____bomb_________ဗံုး

Buth______boat___________စက္ေလွ

Butham___bottom________ၾကယ္သီး

Burus_____Brush_________ပြတ္တံ

Buúth_____boot___________ဘုတ္ဖိနပ္

Ciíl________seal____________တံဆိပ္

Ciñg_______Chain__________ခ်ိန္းႀကိဳး

Digeri_____Degree_________ဘြဲ႕။ ဒီဂရီ

Deravár___Driver_________ဒါ႐ိုက္ဘာ။

Ectaring___steering_______ပ့ဲဲ့ဲ့ဲ့ဲ့ဲ့ကိုင္။

Eskul______School_________ေက်ာင္္း။

Essára_____x-ray___________ဓာတ္မွွန္။

Essuruk____ Sprocket______မူလီ။

Estip buth___Speed Boat___အျမန္စက္ေလွ။

Fañgká___ __Fan___________ပန္ကာ။

Fasfuth_____passport______ပါစ္ပို႔။

Fiíl_________ Field__________ကြင္းျပင္။

Filoth_______plate__________ပန္္္္းကန္ငယ္္။

Fíris________ freeze_________ေရခဲေသတၱာ။

Fotú_________photo_________ဓာတ္ပံု။

Fulic________police_________ရဲသား။

Fúth________foot________ေပ အတိုင္းအတာ။

Fún_________Phone_________ဖုန္း။

Gim_________game__________ဂိမ္း။

Giyar________gear___________ဂီယာ။

Golí _________goalie_________ဂိုးသမား။

Goloic_______Glass__________ဖန္ခြက္။

Hármoní___ Harmonium___ဟာမိုနီးယမ္း

Hélikuttha__Helicopter_____ရဟတ္ယာဥ္။

Héndol_____handle_________စက္ႏိုးတံ။

Héth _______Hat____________ဗိုလ္ဦးထုုုုပ္။

Injil________Engine_________စက္။

Insí________Inche__________လက္မ။

Jiometri___Geometry______ဂ်ီဩေမထရီ

Jakin______Jacket__________ဂ်ာကင္။

Keec______Cash___________ပိုက္ဆံသိမ္္္္္္္းေသတၱာ

Kep_______Cake___________ကိတ္မုန္႔။

Kemera___Camera________ကင္မရာ။

Killíp_____Clip____________ကလိပ္။

Kinni_____Kidney_________ေက်ာက္ကပ္။

Kolar_____color___________ေကာလာ။

Kolej_____College_________ေကာလိပ္။

Komithí____Committee___ေကာ္မတီ။

Kumbaic____Compass____အိမ္ေျမႇာင္။

Kuth________Coat_________ကုဒ္အက်ႌ။

Laith_______light_________ဓာတ္မီး။

Longfeen__long pants____ေဘာင္းဘီရွွွည္။

Lombór___number______နံပါတ္။

Maicthor__Master________ဆရာ။

Mail_______mile___________မိုင္။

Maik______ Mikes______မိုက္ခ္ အသံခ််ဲ႕စက္။

Medól_____medal_________ဆုတံဆိပ္။

Meel______mill____________စက္႐ံု။

Meletíri___military________စစ္သား။

Menejár__Manager_______မန္ေနဂ်ာ။

Mikiník__ Machinist______စက္ျပင္္္္္ဆရာ။

Mithar____meter__________မီတာ။

Naath_____nut____________အဆို႔။

Raiferi____referee________တိုင္လူႀကီး။

Rel________Rail___________မီးရထား။

Rocid_____received_______ျဖတ္ပိုင္း။

Pambár____Pumper______ေလထိုးတံ။

Palástik____ plastic_______ပလက္စတိပ္။

Palak_______plug_________ပလက္။

Pethorul___Patrol_________ဓာတ္ဆီ။

Saiñgbuth___ Signboard____ဆိုင္္္္္္္းဘုတ္။

Sairkol____circle___________စက္ဘီး။

Sáññís______science________သိပၸံ။

Sith_______Seat_____________ထိုုုုုုင္ခံု။

Sígeth___ cigarette___________စီးကရက္။

Soung____Sound___________အသံအိုး။

Sufá_____sofa_____________ဆိုဖာ။

Tai_______necktie___________ႏွစ္ထပ္။

Thaip_____type____________လက္ႏိွပ္္္္္စက္။

Taiyár___ Tayre____________ထာယာ။

Tessí____Taxi_____________အငွားယာဥ္။

Tigót____ticket___________လက္မွတ္္။

Thebil___Table___________စာပြဲခံုု။

Thoin____Tin_____________သြပ္။ သံဘူး။

Vidu____Video____________႐ုပ္သံ။

Víthamin___Vitamin_______ဗီတာမင္။

Vithu______Veto___________ဗီတိုအာဏာ။

Víza______visa__________ဗီဇာ။

Volibol____volleyball________ေဘာလီေဘာ့

Wacar____washer_________ဝါရွာ။

Waccá___Workshop________အလုပ္႐ံု။

Wail______oil_____________စက္ေခ်ာ့ဆီီ။

Walling____ welding_______ဂေဟေဆာ္။

Zouk_____ jug______________ေရကရား။

TIN HOÓR HOTÁ

 

💰 Tin Hoór Hotá 💰  [Rohingya Zubanor Kissá]

Lekóya 📜 Kuwaiccóijjá|

Agor zobanat fara ekkánot mazé beça beri górwala táito. Bera góror murobbi yé buo fuwain hába, solafirar hám ókkol loi boli kélat foronor daara honó elóm cíki nófaré. Beri yó éndoilla elom sára. Taráttú fuwa uggúa yó asé. Ekan din beriye hoordé,

“O Futíyar bab, hoekdin baade fua fonnar laikká oibo. Musolmani yó gorá foribóu. Indé malfani tiyañfoicá no tákilé faribáneyá.

Ya aññárattú mal cómbótti hoòi niyúri feñrai bólla óddo nái. Toilé, baáre zai foicá hámailé gom noóibiné! Endilla gór fakdidi táile keén óibo.”

“Gom hoiyós béri, sái ená’

Bera yó berir hotá ré no buli nófaré. Hotádé sooi. Étolla tani kéñsí nohái tohái zoma goijiil dé tiyáñ gún goni saárdé tiyáñ tin cót faiyé.

“Inn basai usai zoma goijjidé tiyañ tin cót loi boidecót zai elóm cíki torki óibar rasta tuagói foribó. Tík asé…futíyar maa, zomór goi duwa goríc”

“Aww…Zooná…zo, cúndor gorí táikkó”

Enné goror murobbi bera Niricá Halu yé beri fuwain loi sìra noóito mone hoordé óileyó síra oi aigilo gói.

Ek farattú ekfara,

Ek coórottú arek coór.

Ze fara ze coorót foóñsé é fara coórot mazé ek feth orlá ziyánfa íyan gorí gorí gortu ainníldé tiyañ gúnoré kintu cúndor gorí soóñlí raikké.

“Iññ…enót tákile, elóm ó nofaim, dóno nofaim, cúde bosór gún haçi zaibogóidé. No háribou. Honó ekkán doró gori fáisela luwa foribó.”

Niriccá Halu ye gaga boi cúndor gorí báiffe.

“Aw! Elóm lagilé elómdár or hañsé zaforibo dé éri. Eenóile, ehón Buddí Mullok saab or hañsé zaiyum. Moré elóm cíkai bóllá aros gorá foribó.”

Bicí doró gorí loiyédé fáisela ganlói Niriccá Halu ye Kuwáiccóror Buddi Mulluk elomdáror hañsé fooiñsé gói. Foñsí óre Niriccá Halu ye tar ounó moksut oré buzáiyé. Buddí Mulluk sáb e taré cúndor gorí sailo.

“Inn, bocódé… elóm foríbár hal bárai giyói. Ya foicá hamaibár halot fooinssé gái. Ah… elóm sára hamani kengorí torki óibo. Zen óibo ouk, zehón elom cíki tó accé, naraz goillé gom no óibo. Elóm cíkailé yó oinno zonor dillá cúruttú loti cíkai nofaríbo. Hom októt toraturi cíki farede torika loi cíkailé háribodé.”

Endilla endilla Buddi Mulluk e báfi oré…

“E Niriccá Halu…, tui de elóm cíki tó accós, bála hotá. Aññré hát dhali dibollá tiyañ foiccá hoduún ainnós.”

Jii, huzúr, morttú górot zañkessú zoma accíl iín beggúlun gortu loi ainnóm. Muth tin cót asé zé.”

“Tik asé, é tor tiyañ tincót loi borabor óde hotá tin hoón cíkai dítum. Keen hoos! Razi nóné?”

Ek hoor hotát ekcót diya foille, Niriccá Halu hamahá sugtug doñr goijjé. Mogor nizor moksút fura goríbollá tin cót dam dor ot razi óiye.

“En óilé, cúrur ek hoór cík. Cúndor gorí monot rakíc. Foilá gán…

1. Biyúñcór doil no zaic gúm. De ek cót dam ottún.

“Jii , húzur. Biyúñcór doil no zaic gúm. Biyúñcór doil no zaic gúm. Jii yaad óiye zé. Lo zé tuáñr hát dháli tiyáñ ek cót.”

“Toilé, ar ekkán cík…monot rakíc”

2. Foir gáñrot mancór fúañti no duic gaa. De hát dhali ek cót tiyáñ.”

“Óize…oze húzur”

Niriccá Halu ye dusára hoor Foir gáñrot mancór fúañti no duic gaa ré foorái nozafán forí forí tiyañ ar ek cót hát dháli diyé.

“Tik asé, ebbe ahéri hoor gán oildé,

3. No saái nositi gorón maná. De hát dhalí ek cót tiyáñ.”

“oize…oize húzur”

Niriccá Halu ye tin lombóror hoor No saái nositi gorón maná.  No saái nositi gorón maná. ré zofi zofi tar tú basi accíl dé tiyañ ek cót ó hát dhali defeillé. Yíar baade húzur ottún wafes zaibar ezin maggé.”

“Aw…za saná. Zaza. Aññí ehón cíkaiyí dé hoór gún oré noforáfán monot rakic. Hoór mozin solic. Incaá Allah, tor zindegi bodoli zaibogói.”

“Oi zé, huzúr” hoói ustat óre salam dua gorí kuwáiccór óttú baicá diyé. Zaite zaite rastar mudat fooñsé. Beil ó gólon golón óiyé.

Farat foóñsíté yó hoddúr asé. Hañsé míkká furan saráñg gór ekkánót zai duillá suilla caçál gán oré záñri oré gúm zaibar bondubos goijjé. Horor gaththí wá ré cítan di neiththé.

Din tíya añri oré teñg teñg fúli giyói dé ére fith félaibár zaga zehón faiyé ekúti gúm zaibollá niyot goreddé súlat Buddi Mulluk huzur e cíkail dé hotá tin hoór óttú foila hoór gán súñt gorí monot uiththé.

“Biyúñcór doil no zaic gúm. Biyúñcór doil no zaic gúm.”

Hotá yiánóllá bóli Niriccá Halu yé sugót gúm aiyér fán fán gorí húñc or sáñté gúm giyé.

Adá rait zehón óiyé, rakkóccáni uggúa manúic hái bollá saráñg górot uiththé gái. Hámicá saráñg gór yiáñót tákedé musáfér ókkól oré rakkóccáni ibá yé hái felé mari félé. Yayó hána millé dé ere Nirricá Halu ré háito sáar dé súlat hawa hawa gum zai taikké de Nirricá Halu ye asté gorí goijjai urí rakkóccáni ré félai sibi doijjé. Hát dui níyán oré fis morái thúni uggúa loi bainné. Baade sijja gasór fálda loi marar cúru goijjé. rakkóccáni yó een foththon honó din nóhá. rakkóccáni yé cói nofarí becá bicí maf saár.

“Aññár foran nán bokcíc goro. Aññár foran nán bokcíc goró.”

 

“Horé maf soórdé. Mancór foran marité ekfúra nobáfós. Aijja tor foran or ure accé bar maf soor dé. Honó maf nái, toré ekku bare baijaite baijaite marifélim dé…háramzada.”

 

“Aññáré maf gori dé moniccó. Aññáré maf goridé. Tui Aññáré maf gorí dilé toré aññí hodun mal diyum. Aññártú cúna hodún asé. Iín difélim.”

 

“een óilé ehón de. Toi eri diyum de.”

rakkóccáni ye íbar gattíttú dui-tin bissá loti óibodé cúna gun oré nelai diyé.

 

Niriccá Halu ye rakkóccáni ré ar honó mancóre nozai bollá wada ahát gorái eri diyé. rakkóccáni yó dhore atalí fatali daigiyé.

Niriccá Halu yó eduun cúná háaf ot oddó noo dekedé étolla kúciyé fózoe fáre fan gúm zai nófaré. Tar ustat or ó becá bicí cúkuriya ada gorér.

Biinná te cúna gun cúndor gori soóñli loi áñra diyé. Aite aite ekkán hál hañsát fooiñsé gái. Gáñçót mazé manúic ókkolé záppurai zappúrai gaa dúwer dé dekí tar túyó gaa dúito mon foijjé. Étunót ustat or dusára hoor monot foijjé.

“Foir gáñrot mancór fúañti no dúic gaa. Foir gáñrot mancór fúañti no dúic gaa.”

Huzur ór e hotá yián manilé yó honó ekkán fáida taibo hoi báfi, mancé gaadúwer dé gáñrot gaá no dúi, hálor uormikká zai síra gorí gaa dúito laimmé. Gaa dúi oré tora turi horsuor bodoli gorot foñsíbár niyote goumari áñri aigiyé gói.  Buot hoddúr aibaade cúnar monot uiththé. Saarde cúna gaththi gaadúiyé dé yíañt félai aigiyoi. Matát hát diyé. Ze foñt bai accé, é foñt bái duñri duñri gaa dúiyé dé yíáñt zai saar dé cúnár buna wá óde óde táigiyoi.

“Húzur e cíkaiyé dé elóm gún dé bicí hazor nóneya. Becá bicí cúkuriya. ”

hoi hoi te ofúrani cúkuriya ada gorér. Górot hára fooñsi bollá bacá diyé. Áñirte áñrité góror gírar butóré fooñsé gái.

Ottó yó rait óiyé.

Niriccá Halu ye beriré cúnar gaththi ré dahái óre mirá hotá hoibóllá górot góille gói. Deker dé bicí ocár nozara, te tháral háiya mikká óigiyé.  Guiccá yé vuk fárizar. Íte kidikkédé boli hoilé, “tar berir dákkottú sara fua ugguá neri taáijjé.”

“Háiré…mui górot noaccíllám dé halot laiñga gólat dé. Mouka loi zok gorér de. E bar daháim. Ekzon ó forane no rakím. Ekku bare mari félaim.”

Een hoi duñri baaré neoli cíyañ bañcór guijjali ekkán loi aité tar kíyalot ustat or ahéri hoor gán monot foijjé.

“No saái nositi gorón maná. No saái nositi gorón maná.”

Hotá iyan óre cúndor gorí baiffe. Guiccáré homai yé. Te asté asté hamrár yíañt abar giyé. Manúicuár muk saifarefán ikká uikka hát di saiyé. Saardé ibá ítar fua.

“O Allah … aijja hottór hosuri oizaitoi yá. Aijja aññí nosai nositi matar uottún boli mor zindegi de ebbe hálak oi zaitoiyá. Allahr hañsé touwá gora foribóu. ”

“Huzúror hotá hondilla kimoti ya. E elóm e moré cúde maldár banaiyé dé noó, mor zibon ó basaiyé. ” hoi te cúkuriya ada goijjé.

Te górottu hamaitó zarde ottót fuwa 13 bosórjjá. Te boidecót 3-4 bosór accíl. Toilé, fuwa ki sara hoiñsa no oné! Étollá te hótat sinnófadé.

Yarbaade tara gór wala tiní zon honó tiyañ foicár obáb sára faarot gorí kúci háñcír sáñte zibon hairthé.……

 

Hótom

Lekóya_ Kuwáiccórjjá

[3/4/2018]