Kublai Khán ( ကူဗလိုင္ခန္)

Háyat: Isáyi 1216-1294 (78)
Kublai Khán deki duniyar fuke pawar accil de moñgo badcá Jengís Khán or nati. Kublai Khán deki 1216 cón ot zonom diyé dé Tuluír ar maa Sorghaghtani Beki dui nombóror fua. Fura nam Kublai Setsen Khán. Juwan hale doñr bai Möngke háñsé laráir sefeyi ísafe sori gorí Sinar fosímor elekar okkól oré kobza goijjíl. Moñgoli badcá entehalor baáde 1260 cón ót moñgo guictír mujilis ottú taré badcá ísafe cuni loiyé.
Khán badcá deki bazúr bole (duñár bol), niyotor bolé pakka oi dadar mouksut mozin guñra Sina dohól goríbar niyot dilot zolat accil. Étolla Xián badcar eleka sinar doin dák oré eka eka dohól gorí aité aité fura Sinar raza boni giyoi.
Khán badcá ye nizor razdan oré Karakoram ottú Sinár gíra bitor ehón Piking coor ot faldai yé. E razdan gán sair faithá zagar uore taki 18 mail loti farot acil. Razdan gán bicí cúndor accil de ettólla videcittá okkóle oddó haas gorí taari lekíto. Yan oré Dadu hoi nam rakí ဒရံုးေတာ္ျကီး boli maní uré. Voideccíttá olé Hanbaliq yá Han badcár razdán hoi dakitó. E razdan or cúndoror taarif oré han badcá háñsé 17 bosór fán sori goijjil dé Vínas decíttá Makopalo yé rekord goijjíl. ( Makopalo sou). Vilaiti Kobi (Poet) Kólares e (54) cúijja ceer loi taarif goijjíl.
Khan badcá deki Tibbati buddis óile yó Sinar (China) adob rosóm oré bicí qador oitto. Hókumotót mazé Sina zati ol bicí rakíil.1263 cón ót Sina ólle bicí qodor goréde Fofua Gór oré Yen Couñg coor ot bainnil. 1279 cón ot nokcó tara ol mutalia gorí balla tara sóuni toñg (killa) ekkáno bainnil. Khán badcá yé Sina zat e damdedé Konfucas Kiyañg oré yó noya razdán ot banídí baade Konfucas ór guictillá yó eleka dui yan hádiya diyé. Aró YenChoñg ar Penyeñ coorot asé dé kolej duiníyan oré yó abar mozbut gorí hórgoijje.
Decór bútoror códori besa kina ókkol oré yó aásan oiballa 200000 gúra loi cirír deferar nezam, Taibar téka gór 10000 oré yó baní diyé. Razdán loi fanír rasta talukat aásan oiballa Moha Budhda ré yó abar banaiyé. Besa kinar duk no o fán Habosor tiyañyó nealai yé. Códoriré haás gorí boldito. Recóm ór harhána, cúnár harhána ol becá bicí torki oi accíl. Khán badcá ye elóm oré yó dam dito. Tibbat or lamá thour Madi Dawot Shá re noya lekár hórof bana baiyé.
Fáresí koum Jamal Aladdin oré yó Dindaháni bana baiyé. Oinno oinno elómdár olote yó Moñgoli olor taarik leka baiyé. 1269 cón ot. Wigúwá hórof okkol loi lekár torika ré bongorí noiya torzó nealai diyé. Mohayana buddó dormore o aam dicór dórmo hisafé mani loiyé.
Kublai Khan ór zobanat fosím mollúk ottú kíristánor dayi dui zon foiñsíl. Ek zon Monti Kobi zagattú John, ar ekzon Poudanoni zagar Odorik. Badcá ye e dui ní zon oré aziz kodor santé raki kiristan dórmo foila bar ejazot di oré John oré Pikiñg razdanor foilar fadurir soddar isafe banai diyé. Tibat ot tour badcáyir hókumot banai di ehon fojjonto Dalailama dikká tour ol pawar ot asé.
Han badcá deki tar bab dada dikka laçai gorá dec kobza gorá moncá accíl. E tolla boli Tibbat, Takistan, bormá, kocincainá, Javá diya okkol re yó larai gorí kamiyab hásel goijjé. Kintu Japan oré fanír fous loi barbar hámla goillé yó kamiyab noó. Kublai Khan or ekguilla badcá okkolor decór bútore ebbé doñr raijjo accil. Fuk dákottú pasifik moha sómondor loti fosím dákottú Hala doriya far fan foiliya accil.
Bormát mazé Sina dóra hode Nara thihá páde (Doura badcá)r zomanat kublaiñg han or yuda ólle bormá ré hámla gorónor zoriya Nara thihá páde badcá tú Begen ottú Pye coor ot dá foijjil. Nara thihá páde ye Con Ditá Pamoukka ré aros nama loi Pikiñg razdan Kublai badcá háñsé diferai mosla hól gorá fojjé hoi Moñggol Zadir Pattóror lekát lout faaza. É Pattóror lekat Kublai Khán or razdán oré Dadu (Daidú) hoi leikké.
Kublai Khán badcá deki fukor mollúk okkol, fosím Yurop mulluk ot oddó íbar hókumoti pawar accil. Sinat mazé Yuáñ badcá yi ré banaildé badcá. 1294 cón, Fébruay 18 taarík ót tar háyator rosí síri giyoi.